Scéim nua ar fiú €10m í seolta ag Creed chun an diúilicín péarla fionnuisce dúchasach a chaomhnú
Ó An Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Ó An Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Tá scéim, ar fiú €10m í, seolta ag an Aire Talmhaíochta, Bia agus Mara Michael Creed TD, inniu chun caomhnú an diúilicín péarla fionnuisce dúchasach a mhaoiniú. In Dhá Dhrom i gCo Chorcaí a rinneadh an seoladh agus is í an scéim seo an scéim is déanaí de shraith scéimeanna comhshaoil EOP/áitiúil arna maoiniú ag an Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara (DAFM) faoi Chlár Forbartha Tuaithe na hÉireann (RDP) 2014-2020. Tá €59 milliún ar fad geallta ag an Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara do na scéimeanna seo thar shaolré an RDP.
Is speiceas i mbaol an Diúilicín Péarla Fionnuisce atá le fáil i ngnáthóga fionnuisce gan mhilleadh. Is é an diúilicín péarla fionnuisce an t-ainmhí is faide a mhaireann in Éirinn. Maireann sé suas le 140 bliain agus is scagbheathóirí iad a chuidíonn le cáilíocht uisce a fheabhsú agus a choinneáil. Tá laghdú 90% ar líon an diúilicín san Eoraip le céad bliain agus tá siad i mbaol dul i léig mura ngníomhófar. Féachfar leis an gclár seo dul i ngleic leis na príomhbhrúnna atá ar an diúilicín trí chur chuige atá bunaithe ar thorthaí a chur i bhfeidhm ar fheirmeacha laistigh den ocht dobharcheantar SPA.
Ag an seoladh, dúirt an tAire Creed:
"Tá an clár seo ar cheann dár bpríomhscéimeanna torthaí-bhunaithe faoin RDP agus ar tugadh tús áite dó ón tús. Tá ríméad orm go bhfuil an clár nua anois tosaithe agus gur féidir le feirmeoirí iarratas a dhéanamh air. Táim an-sásta gur roghnaíomar foireann tionscadail d'ardchaighdeán chun an scéim seo a sholáthar agus táim an-tógtha leis an uaillmhian atá á léiriú. Tá dhá thairbhe leis an tionscadal - táthar ag déanamh maith i dtaobh na bithéagsúlachta agus na cáilíochta uisce. Tá cáilíocht an uisce a chosaint i gcroílár an tionscadail seo agus ní hamháin go rachaidh an feabhas a thiocfaidh ar an uisce chun tairbhe an diúilicín péarla fionnuisce ach rachaidh sé chun tairbhe na timpeallachta trí chéile go ceann glúnta le teacht.”
Tabharfaidh an clár seo - faoi stiúir áitiúil - feirmeoirí, comhairleoirí feirme, eolaithe agus taighdeoirí le chéile chun idirghabháil dhírithe ag leibhéal an tírdhreacha a sholáthar ina mbeidh an feirmeoir i gcroílár an phróisis. Gné thábhachtach de phróiseas forbartha an chláir ab ea go rachadh i gcomhchomhairle leis na feirmeoirí agus gur glacadh na tuairimí agus an t-aiseolas a fuarthas ó na céadta feirmeoirí san áireamh sa leagan amach deiridh.
Dúirt Bainisteoir an Tionscadail, Patrick Crushell:
"Bíonn tionchar díreach ag an mbainistiú a dhéantar ar thalamh feirme ar cháilíocht uisce agus an tosaíocht atá againn gnáthóga talún feirme ar ardchaighdeán a thabhairt chun cinn a fheileann do na feirmeoirí agus a mbíonn leasanna socheacnamaíochta ag baint leo sna ceantair atá i gceist. Is mór an onóir dúinn gur roghnaigh an Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara sinn chun an clár seo a chur ar fáil agus táthar ag súil scéim a sholáthar leis an €10 milliún i maoiniú ar bhealach a dhéanfaidh difear dáiríre sna háiteanna ar leith seo.”
Mar fhocal scoir dúirt an tAire:
"Le go n-éireoidh leis an scéim seo, ní mór an pobal feirmeoireachta a bheith ina croílár. Is iadsan is mó a dhéanann cúram don timpeallacht. Iarraim orthusan agus ar an bpobal trí chéile sna hocht dobharcheantar a gcuid a dhéanamh agus a bheith ar an eolas maidir leis an tionchar a bhíonn ag an gcuid gníomhartha ar cháilíocht uisce a fheabhsú. Roinnfear gach eolas ón tionscadal seo, tríd an líonra EIP, le pobail den chineál céanna ar fud na hÉireann agus cuideoidh sin cáilíocht uisce a fheabhsú i ndobharcheantair íogaire eile."
CRÍOCH
Déantar Tionscnaimh Comhpháirtíochtaí Nuálaíochta na hEorpa (EIP)/scéimeanna faoi stiúir áitiúil a mhaoiniú faoi Chlár Forbartha Tuaithe 2014-2020 (RDP) Faoi na scéimeanna seo a bhíonn faoi threoir áitiúil, cuirtear réitigh áitiúla ar shaincheisteanna áirithe chun cinn agus déantar Grúpaí Oibríochta a bhunú chun smaointe a fhorbairt, nó smaointe/taighde atá ann cheana a chur i bhfeidhm trí bheith praiticiúil maidir le hoibriú i dtreo réiteach a fháil ar fhadhb phraiticiúil. Is é Clár an Diúilicín Péarla an dara scéim is mó i ndiaidh Chlár Chromán na gCearc.
Dírítear go sonrach faoin gclár seo ar fheirmeoirí a bhfuil talamh ainmnithe acu agus ba chóir go gcuirfeadh sé sruth tábhachtach ioncaim breise ar fáil d'fheirmeoirí atá san ocht ndobharcheantar diúilicín péarla SPA agus a mbeadh suim acu ann.
Is iad na dobharcheantair atá ag teacht faoi Chlár an Diúilicín Péarla: An Poll Gorm, An Chárthach agus An Corrán i gCo Chiarraí, Bun Dorcha i gContae Mhaigh Eo, Damhras agus Abhainn an Chnoic i gCo na Gaillimhe agus Glaskeelan i gCo Dhún na nGall.
Obair i gcomhar a bheidh sa chlár agus beidh tacaíocht ag Foireann an Diúilicín Péarla ó fhoireann leathan hidreolaithe, éiceolaithe, oibrithe allamuigh agus comhairleoirí feirme a thacóidh le leathadh amach an chláir ar an talamh. Cuideoidh an DAFM, in éineacht le Seirbhís Náisiúnta Páirceanna agus Fiadhúlra na Roinne Cultúir, Oidhreachta agus Gaeltachta, an EPA, Teagasc, LAWSAT agus saineolaithe eile leis an tionscadal a threorú sna blianta atá ag teacht agus tacóidh leis.
Is féidir iarratas a dhéanamh ar an gclár anois agus tá foirm léirithe spéise le fáil ón Tionscadal Diúilicín Péarla: